Al enige tijd wordt gesproken over de Regionale Energiestrategie (RES). Het rijk vraagt gemeentes een bijdrage te leveren aan de productie van duurzame elektriciteit om hiermee de doelstellingen van het Klimaatakkoord te behalen die voor 2030 zijn bepaald. Gemeentes wordt gevraagd voldoende zonnevelden en windturbines te plaatsen. De analyse van de eerste fase in gemeente Nieuwkoop is afgerond. De gemeente legt nu de ‘Oriëntatiekaart Zonnevelden’ voor.

Lees eerst: Wat is de Regionale Energiestrategie?

Eelco Meijer, beleidsmedewerker Duurzaamheid bij de gemeente, heeft alle meedenkers en denkmee.nieuwkoop.nl inschrijvers een mail gestuurd over waar het project nu staat: “We zijn aanbeland in de volgende fase van de participatie rondom de RES. Na een uitgebreide analyse van alle input zijn we gekomen tot een oriëntatiekaart voor zonnevelden. We hebben geluisterd naar bedenkingen die inwoners hebben bij bepaalde polders, waar al te drastische ingrepen ten koste kunnen gaan van de belevingswaarde ervan. Getuige de vier petities die ingediend zijn, bestaat hierover veel bezorgdheid. We delen uw zorgen, maar de gemeente kan niet iedereen tegemoet komen. We zullen aan onze opgave blijven werken en daarin is de kaart met oriëntatiegebieden onze eerste verkenning. Binnen deze gebieden kunnen goede mogelijkheden liggen voor zonnevelden.”

Groene Hart

Het Groene Hart is landschappelijk en cultuurhistorisch een uniek gebied met groene/blauwe/recreatieve functies en daarmee een belangrijke tegenhanger van de drukke en dichtbebouwde (rand)stad. Uit de reacties blijkt dat inwoners veel waarde hechten aan rust, ruimte, groen, natuur en een mooie karakteristieke woonomgeving.

“Er is veel draagvlak voor Zon op dak en weinig draagvlak voor windturbines”

Uit alle respons is op te maken dat er vooral ingezet moet worden op zonnepanelen op (grote) daken bij bedrijven en dat opwek en gebruik zoveel mogelijk bij elkaar ligt. In de opgave voor Nieuwkoop is nadrukkelijk ruimte voor het benutten van (grote) daken, waardoor het beslag op de openbare ruimte beperkt kan blijven.

Tijdens de online bijeenkomsten bleek dat voor windturbines weinig draagvlak is. Er zijn zorgen over leefbaarheid, gezondheid, hinder, ruimtelijke kwaliteit en waardevermindering van woningen. Ook zou het ernstige hinder veroorzaken voor vogels die van en naar natuurgebieden vliegen.

Als er zonnevelden komen, moeten deze goed in het landschap worden ingepast en zo ingericht worden dat ze weinig hinder veroorzaken en de natuur in balans houden. De baten moeten lokaal terechtkomen. Wel weegt het aangezicht van het gebied vaak zwaarder dan financieel voordeel. Over het algemeen hebben de participanten liever dat de zonnevelden ver weg van bebouwing staan. Als er koppelkansen kunnen worden benut, staan zij minder afwijzend tegenover zonnevelden.

Oriëntatiekaart zonnevelden
Oriëntatiekaart voor zonnevelden in gemeente Nieuwkoop

Voor de ‘Oriëntatiekaart Zonnevelden’ (zie hierboven) is vanuit de ruimtelijke kwaliteit gekeken waar vraag en aanbod bij elkaar komen, of er koppelkansen zijn, in hoeverre het elektriciteitsnet berekend is op energielevering in de toekomst en of er op basis van deze elementen draagvlak en/of acceptatie is voor kansrijke gebieden. Deze elementen zijn in de participatie meegenomen. Na het doorlopen van de participatie is het concept ‘Kansenkaart zonnevelden’ aangepast en omgezet in een ‘Oriëntatiekaart zonnevelden’. Op de oriëntatiekaart staan alleen gebieden waar een voorzichtige acceptatie van inwoners is om onder voorwaarden ontwikkelingen mogelijk te maken.

Er zijn géén gebieden aangewezen; het is een oriëntatiekaart (beleidskaart) met gebieden waarbinnen mogelijkheden zijn om zonnevelden te plaatsen. Het zegt dus ook niet dat de hele opgave (streefdoel: 0,08 TWh in 2030) terechtkomt in één gebied of dat een gebied volledig benut kan worden voor zonnevelden. Voor het voldoen aan de voor Nieuwkoop gestelde opgave wordt rekening gehouden met de steeds toenemende vermogenstoename van zonnepanelen, waardoor het noodzakelijke beslag op de openbare ruimte beperkt blijft.


Let wel: de groen gekleurde gebieden op de oriëntatiekaart bieden goede mogelijkheden voor inpassing van zonnevelden in het landschap. Dit sluit alle andere gebieden niet uit. De niet ingekleurde gebieden kunnen ook mogelijkheden bieden, alleen zijn deze onderhevig aan uiteenlopende belemmeringen die zonnevelden in de weg staan. De grijs ingekleurde gebieden, Natura 2000 en Natuur Netwerk Nederland, bieden géén mogelijkheden en zijn uitgesloten.


Kleine windmolens

De gemeente is bezig met een afwegingskader voor zonnevelden en kleine windmolens. Voor dat laatste is vanuit de agrarische hoek interesse getoond. Het is nog niet mogelijk om kleine windmolens (ashoogte 15 m) op boerenerven/bedrijfsterreinen in het buitengebied te plaatsen. De gemeenteraad heeft in een motie gevraagd om hiervoor een draagvlakmeting uit te voeren. De gemeente vraagt haar inwoners via stellingen daarop te reageren.

Meer informatie over de RES in gemeente Nieuwkoop, klik op deze link.